قدس آنلاین-گروه استان ها-فاطمه معتمدی:درج اخباری مانند چرخ ریه گاو همراه با خون و عرضه آن به عنوان گوشت چرخ کرده بدون چربی و خوش رنگ و فروش و عرضه آبلیموی تقلبی در رسانه ها، گوشه‌ای از تقلب‌های این حوزه را که به طور مستقیم با سلامت مردم در ارتباط است، نشان می‌دهد که در بازرسی‌های دستگاه‌های ذی ربط مانند سازمان صنعت معدن و تجارت و تعزیرات، شناسایی و کشف می‌شود.
گرچه بازار مواد غذایی با اولویت بالایی توسط این سازمان‌ها رصد و کنترل می‌شود، اما تقلب‌ها در این بخش قابل توجه است به طوری که هر روزه شکل و شمایل این تخلف‌ها و تقلب‌ها فرق می‌کند و هر روز محصولی را در بر می‌گیرد تا آنجا که گفته می‌شود با توجه به قیمت بالای فلفل سیاه در بازار، عده‌ای فرصت طلب پوست درخت گردو و یا ماسه ریز را بعد از آسیاب تحت عنوان فلفل سیاه به فروش می‌رسانند و یا اینکه گفته می‌شود، نخود مانده را بعد از آسیاب و اضافه کردن رنگ به آن به اسم زردچوبه به فروش می‌رسانند.
هرچند ممکن این قبیل تقلب‌ها بسیار اندک باشد و بخش عمده و اکثر کاسبان اعم از خرد و کلان با صداقت در حوزه مواد غذایی فعالیت کنند، اما همان شمار اندک هم زیاد است چرا که تقلب در حوزه هایی مانند ادویه جات که کمتر برای مردم قابل تشخیص است، تأثیر بسیار بدی بر سلامت جسمی آنان دارد.

تقلب‌هایی که سلامت مردم را نشانه گرفته است

یک شهروند با بیان اینکه تقلب در حوزه مواد غذایی با سلامت مردم در ارتباط است، گفت: اینکه هر از گاهی در جامعه، کشف تقلب در خصوص برخی از اقلام مصرفی مردم از جمله برنج، روغن، آبلیمو و گوشت عنوان می‌شود، بی‌اعتمادی مردم را به دنبال دارد. مردم به عنوان مصرف کننده چگونه می‌توانند این تقلب‌ها را بشناسند و از خرید آن خودداری کنند؟
وی افزود: مردم با اطمینان، اجناسی را که در فروشگاه‌ها یا مغازه ها، آن هم به صورت بسته‌بندی عرضه می‌شود، خریداری می‌کنند، اما اینکه هراز گاهی تقلب در این حوزه در رسانه‌ها مطرح می‌شود، مردم را با نگرانی روبه رو کرده است.
وی معتقد است دستگاه‌های نظارتی باید با جدیت بیشتری بازار مواد غذایی و کالاها و تولیداتی را که در این بازار عرضه می‌شود، رصد کنند چرا که پای سلامت مردم در میان است.

جرایمی که بازدارنده نیست

به اعتقاد یک شهروند دیگر نیز عرضه و فروش مواد غذایی تقلبی نشان دهنده این است که جرایم در این حوزه از قدرت بازدارندگی برخوردار نیست که اگر بود، نمی‌بایست شاهد عرضه و فروش برخی اقلام غذایی تقلبی در بازار می‌بودیم که حتی یک مورد هم زیاد است و می‌تواند، سلامت مردم را به خطر اندازد.

بازار پرسود تقلب

معاون نظارت و بازرسی سازمان صنعت معدن و تجارت با اشاره به اینکه تقلب همیشه بوده است و باید مواردی از جمله عرضه و فروش آسیاب شده پوست گردو و ماسه ریز به اسم فلفل به طور مصداقی بررسی شود، اظهار داشت: معتقدیم در بازار رقابت سالم، عده‌ای نمی‌توانند با برندهای خوب و با کیفیت رقابت کنند. از این رو نسبت به تولید تقلبی کالا و محصول روی می‌آورند.
علی باخرد در گفت و گو با خبرنگار ما افزود:همواره بازار تقلب به عنوان یکی از بازارهای پرسود، کثیف و زشت مطرح بوده است بخصوص در حوزه مواد غذایی که تشخیص تقلب قدری مشکل است.

مواد غذایی در اولویت نظارت و بازرسی

وی با بیان اینکه تقلب‌های زیادی در بخش مواد غذایی دیده شده است، اضافه کرد: در حوزه معاونت نظارت و بازرسی سازمان صنعت معدن و تجارت، اولویت در بخش بازرسی با مواد غذایی است و این اولویت به این دلیل است که سلامت مردم با تقلب درمواد غذایی به خطر می‌افتد. ضمن اینکه تشخیص این تقلب‌ها نیز برای مصرف کنندگان عمدتاً سخت است. از جمله اینکه ادویه جات همواره به عنوان کالای تقلبی مطرح بوده است که تشخیص آن برای مردم سخت است.

تقلب سود آور در حوزه زعفران و عسل

وی ادامه داد:در بازرسی و کنترل بازار مواد غذایی، این موارد رصد و کنترل می‌شود و به محض مشاهده موارد تقلب، برخورد می‌شود. از جمله محصولاتی که در خصوص آن تقلب وجود دارد، زعفران است که محصول با ارزش و گران قیمتی است. بنابراین تقلب در این بخش برای سوء استفاده کنندگان سودآور است و یا می‌توان به تقلب برای محصولی مانند عسل اشاره کرد که در بازرسی و کنترل بازار مواد غذایی دیده شده است.

وی در خصوص اینکه مردم چگونه از وجود تقلب در حوزه مواد غذایی مطلع شوند و آن را شناسایی کنند، گفت: مردم برای خرید ادویه جات اگر قصد خرید فله‌ای دارند، می‌توانند با خرید خود محصول نسبت به آسیاب و آرد کردن آن اقدام کنند و از خرید فله‌ای ادویه جات به دلیل اینکه وجود تقلب در آن به آسانی امکان پذیر نیست، خود داری کنند و یا از جاهای معتبر دارای پروانه کسب که شناخت کافی دارند، خرید کنند. از سوی دیگر اگر قرار است، محصول را به صورت بسته بندی خریداری کنند از بسته بندی‌های معتبر و تولیدات کارخانجات شناخته شده استفاده و خرید کنند.
وی با بیان اینکه این کارخانجات دارای پروانه بهره برداری، ساخت و بهداشت هستند، یادآور شد: همچنین تحت نظارت دستگاهای نظارتی و اداره بهداشت هستند و برای محصول تولیدی خود، ملزم به رعایت استانداردها هستند.

برخورد شدید با تقلب‌های حوزه مواد غذایی

وی در پاسخ به اینکه با وجود اقدام‌های بازرسی و نظارتی همچنان تقلب‌ها در حوزه مواد غذایی وجود دارد، آیا می‌توان این مسئله را نتیجه بازدارنده نبودن قانون و جرایم دانست، گفت: نه نمی‌توان این گونه نتیجه گرفت. قانون بازدارندگی خود را دارد، اما چون سودآوری بازار تقلب بویژه در بخش مواد غذایی زیاد است، همواره هست.

جریمه زندان تا قصاص

باخرد با تأکید بر اینکه در تعزیرات همیشه با تقلب در حوزه مواد غذایی با اشد مجازات برخورد و حکم صادر می‌شود، خاطرنشان کرد: در مورد تقلب در قانون مجازات اسلامی جرایمی در نظر گرفته شده است که قدرت بازدارندگی بالایی دارد از جمله اینکه اگر ثابت شود، سلامت بدنی شخصی در اثر مصرف مواد غذایی تقلبی صدمه دیده است، طبق قانون مجازات اسلامی فرد تولید کننده تا جرایمی از جمله زندان تا حتی قصاص پیش خواهد رفت.
معاون نظارت و بازرسی سازمان صنعت معدن و تجارت خراسان رضوی تصریح کرد: با اینهمه واقعیت این است که از آنجا که تقلب در بازار مواد غذایی سود بسیاری خوبی دارد، تولید و عرضه مواد تقلبی در کنار تولیدات سالم وجود دارد و به کار خود ادامه می‌دهند، اما این به معنای اینکه قانون، قدرت بازدارنگی ندارد،نیست.
وی درباره تقلب در حوزه برنج نیز یادآور شد: برنج از آن دست اقلامی است که خیلی با تقلب روبه روست و معاونت نظارت و بازرسی سازمان صنعت معدن و تجارت بشدت پیگیر سوءاستفاده‌ها در این بخش است.

تشکیل ۳۲۳ پرونده با موضوع تقلب

باخرد درباره آمار پرونده‌های مربوط به تقلب در حوزه مواد غذایی گفت:از ابتدای سال جاری تاکنون ۳۲۳ پرونده تقلباتی در حوزه هایی مانند مواد غذایی و لوازم یدکی به ارزش حدود ۲۹ میلیارد ریال تشکیل شده است.
وی با بیان اینکه این شمار پرونده نسبت به مدت مشابه سال گذشته، تغییر چندانی نداشته است، گفت: برنج، روغن کنجد، مرغ و ماهی، زعفران، گوشت، سوسیس و کالباس و آبلیمو از عمده‌ترین موارد تقلب در پرونده‌های یاد شده است.
به گفته وی زعفران به دلیل قیمت بالا و نیز ادویه جات به دلیل تشخیص سخت تقلب در آن از جمله اقلامی است که بیشترین تقلب را دارد.